Brochure over het IPA: inleiding + eerste deel

Op de werkgroep ‘competitiviteitspact’ op de conferentie van 28 oktober werd er uitgegaan van een werktekst van 22 bladzijden: een vertaling van een brochure door Une Autre Gauche.

In tegenstelling tot de hysterische opmerkingen op Indymedia waren er wel degelijk vakbondsdelegees aanwezig op de verschillende werkgroepen die specifiek voor deze ‘doelgroep’ ingericht waren. De bewering dat CAP tegen de vakbonden zou zijn, is helemaal uit de duim gezogen en dit werd ook tegengesproken door de talrijke aanwezigheid van syndicalisten: niet enkel basisdelegees maar ook mensen die zetelen in allerhande politiek-syndicale bestuursorganen en mensen die voor de vakbond werken. Diegenen die onder ‘syndicalisten’ enkel grijsaards (met alle respect: deze mensen zijn inderdaad belangrijk door de grote schat aan ervaring) en vakbondssecretarissen verstaan, mogen eens de drek uit hun ogen wrijven: er is ook nog zoiets als jonge delegees en de overgrote meerderheid van basisdelegees.

De bovenvernoemde werktekst legt in zeer begrijpelijke taal uit waar het allemaal om draait in de discussie rond het IPA en het competitiviteitspact en de mechanismen erachter. Een tekst die goed verstaanbaar is voor een leek en toch ook interessant is voor de ‘doorwinterde vakbonsdelegee’. Mocht de vakbondsleiding zo een duidelijke brochure aan hun delegees, militanten en leden bezorgen, dan zou dit al een serieuze stap vooruit zijn. Aangezien zij dit niet doen (en zich beperken tot de zuivere technische aspecten ervan of een wazige opsomming van wat cijfermateriaal) is dit een taak die een nieuwe arbeidersformatie perfect kan en moet opnemen.

Vandaar dat we enkele stukken uit deze brochure integraal zullen publiceren op deze blogspot.

DEEL 1: inleiding

INTERPROFESSIONEEL AKKOORD 2007-2008: EEN COMPETITIVITEITSPACT? WAT STAAT ER OP HET SPEL? WELKE EISEN?

De onderhandelingen voor het Interprofessioneel Akkoord (verder: IPA) voor 2007-2008 beginnen officieel in het begin van de maand november 2006 en dienen voor einde december 2006 afgesloten te worden. Deze onderhandelingen werden al een jaar voorbereid via stellingnames en verklaringen van de verschillende deelnemers (Nationale Bank, Centrale Raad voor het Bedrijfsleven - CRB, regering, vakbonden), via ontmoetingen tussen de sociale partners, via regeringsbesluiten…

We trachten, in deze brochure, de inzet van dit IPA te analyseren, en de nodige informatie te verstrekken om elke lezer toe te laten zich een standpunt te vormen. We stellen tenslotte enkele eisen voor, die volgens ons absoluut moeten verdedigd worden.

I. Een IPA is een kaderakkoord dat om de twee jaar onderhandeld en ondertekend wordt door de federale sociale partners in de “Groep van Tien”. Deze Groep bestaat uit vertegenwoordigers van de werkgeversorganisaties (VBO, Unizo, UCM, Boerenbond) en de vakbonden (ACV, ABVV en ACLVB) Indien de sociale partners niet tot een akkoord komen, dan hakt de regering de knoop door. Dit gebeurde voor het laatst voor het IPA 2005-2006.

Er staat heel wat op het spel:
- Het IPA neemt beslissingen over 2 miljoen werknemers van de privé-sector (waarvan 46% arbeiders en 54% bedienden) en over de uitkeringsgerechtegden (gepensioneerden, werklozen, zieketeverzekering, beroepsziekte, OCMW’ers)

- Het IPA legt voor 2 jaar de loonsverhogingen vast en regelt een aantal kwesties met betrekking tot de werkomstandigheden, arbeidsduur, kredieturen, opleiding, overuren, verlof, premies, gegarandeerd interprofessioneel minimumloon enz.

- In principe laat het IPA een solidariteit toe tussen de sterkere en de zwakkere sectoren. Deze laatste zouden mee genieten van de verworvenheden van het geheel van de werknemers van de privé-sector.

- Het IPA legt het kader vast voor alle sectorale onderhandelingen. Het legt een minimumdrempel vast die als uitgangspunt dient voor de sectorale onderhandelingen of voor de sectoren waar geen collectief overleg bestaat.

II. IPA 2007-2008 en het competitiviteitspact

In november 2005 riep Guy Quaden, gouverneur van de Nationale Bank op om een competitiviteitspact af te sluiten, een voorstel dat werd overgenomen door de regering en het VBO. De idee van een “pact” veronderstelt gemeenschappelijke belangen van werknemers en van werkgevers, die dus samen beslissingen kunnen nemen die beantwoorden aan het gemeenschappelijk belang. Om dit pact te kunnen afsluiten heeft Eerste Minister Verhofstadt de vertegenwoordigers van de patronale en vakbondsorganisaties rond de tafel gebracht: de Groep van Tien. De doelstelling was te komen tot een gemeenschappelijk standpunt op het vlak van de competitiviteit. Dit werd in maart 2006 bereikt.

Wat ons sinds een jaar in het hoofd gehamerd wordt, kan als volgt worden samengevat:

- De Belgische ondernemingen zijn niet competitief, en dat ligt vooral aan de lonen die hoger liggen dan in de omringende landen

- Het is de competitiviteit die de ondernemingen toelaat om marktaandelen te verwerven of te behouden

- Dit tekort aan competitiviteit handicapeert de tewerkstelling

- Daarom is de loonmatiging onontbeerlijk om de tewerkstelling, de economische groei, het algemeen welzijn te redden.

Deze “redenering” ligt aan de basis van de patronale voorstellen voor het IPA 2007-2008.
De loonmatiging die voorbereid wordt kan verschillende aspecten bevatten: het in vraag stellen van de index (het mechanisme ervan) en van de indexering van de lonen (toepassing van het mechanisme), loonmatiging of loonblokkering, all-in akkoorden, nieuwe verminderingen van de bijdragen aan de sociale zekerheid.

Morgen DEEL 2: de index