Spannende dagen voor Volkswagen Vorst

Twee weken geleden meldden De Tijd en L’Echo op basis van berichten in de Duitse pers dat Volkswagen duizenden banen zou schrappen in Europa. Het zou gaan tot een vijfde van het personeelsbestand in de Belgische, Spaanse en Portugese fabrieken, in totaal zo een 2400 banen. In Vorst zelf zouden 1000 van de 5200 jobs op de tocht staan. Het management van VW weigerde tot hier toe enige commentaar te geven.

Bij het ABVV werd afwachtend gereageerd op de berichten in de Duitse media. "Het is afwachten tot 17 november", aldus Hedwin De Clercq van het ABVV. "Dan worden in Duitsland de productievolumes voor 2007 verdeeld. Dat is natuurlijk belangrijk voor Brussel, omdat we daar dan zullen zien wat het aantal wagens is dat we in 2007 moeten maken en wat dat zal inhouden voor het personeel." (HLN.be)

Gisteren, op die bewuste 17 november dus, schreef De Tijd dat de kostenbesparingen bij VW 1000 tot 4000 werknemers in Vorst de kop zou kosten…Het Duitse weekblad Der Spiegel beaamt het sneuvelen van 3000 tot 4000 banen in Vorst en spreekt van een regelrecht uitdoofscenario voor de fabriek. Niet te verwonderen dus dat de spanning op de werkvloer te snijden was. Gisteren beraadde de raad van toezicht van de VW-groep zich zoals voorzien over de investeringen voor 2007. Er werd echter zogezegd niets beslist over Vorst. De Directie van de fabriek in Vorst zou op het moment van dit schrijven (de nacht van 17 november) nog niets vernomen hebben. Dinsdag zou er meer nieuws zijn.

Volgende week dinsdag worden de vakbondsvertegenwoordigers dan ook ontboden voor een speciale ondernemingsraad. Niet alleen in België wachten werknemers de komende dagen in spanning af. Ook bij Volkswagen's werkplaatsen in Spanje en Portugal worden ontslagen gevreesd.

De trend bij multinatonals om de werknemers van de verschillende vestigingen tegen elkaar uit te spelen, is ook manifest aanwezig bij VW. Daarbij verkiest men meestal in tijden van ‘crisis’ om terug te plooien tot de vestigingen in het ‘thuisland’. Het is spijtig vast te stellen dat de leiding van IG Metall, de Duitse metaalvakbond dit spelletje meespeelt. Je moet al zeer kwaadwillig of randdebiel zijn om niet in te zien dat deze ‘race naar de bodem’ op termijn desastreuze gevolgen heeft voor de arbeidsomstandigheden van de werknemers in de ganse groep.

De vakbondsleiding van IG Metall ging akkoord met een langere werkweek voor de VW-werknemers zonder dat daar extra salaris tegenover staat. In ruil daarvoor gaf VW productiegaranties voor zijn fabrieken in Duitsland. En daarmee is de doos van pandora geopend voor de andere vestigingen…Het management wil zich concentreren op zijn Duitse hoofdvestiging in Wolfsburg. Daarom moeten de andere Europese fabrieken zo zwaar inleveren, al zou het niet tot fabriekssluitingen komen. Uiteraard moeten we de meeste beloften hier in de voorwaardelijke wijs formuleren.

De 100.000 werknemers bij de zes Duitse fabrieken van VW gaan voortaan werkweken draaien van 25 tot 33 uur zonder loonsverhoging. Nu werken ze nog ongeveer 29 uur per week. Werknemers die meer dan 33 uur per week werken, krijgen wel extra betaald. Oorspronkelijk wilde VW dat werknemers 35 uur per week gingen werken zonder extra loon, maar zo ver is het niet gekomen. Kwatongen zouden misschien kunnen stellen dat de Duitse werknemers luxepaardjes zijn (maar 29 uur per week werken: stel je voor!) Dit doet er eigenlijk niet toe… hoe je het draait of keert: dit komt neer op een fikse looninlevering en zeker even belangrijk: deze toegevingen hebben de deur opengezet om de hakbijl te zetten in de loonvoorwaarden in de buitenlandse vestigingen en eigenlijk stelt dit ook gewoon het overleven van de andere buitenlandse vestigingen in vraag.

Kroniek van de reactie op de werkvloer op het nieuws...dat maar niet komt.

Zoals verwacht zorgde het uitblijven van nieuws op 17 november voor de nodige spanning in de fabriek. Het is zeer opvallend hoe de website van het Laatste Nieuws HLN.be de situatie op de voet volgde. Een eerste bericht verscheen rond 16 uur met de melding dat de politie met een 300tal manschappen en 4 sproeiwagens paraat staat in de buurt van VW Vorst in het geval de ‘situatie uit de hand zou lopen’. In hetzelfde artikel zegt men dat de meeste arbeiders de situatie gelaten afwachten.

Slechts een uurtje later rond 17 uur pakt men uit met een nieuw bericht met als titel: ‘De Fabriek staat op ontploffen.’ Verder maakt het artikel melding dat de vakbonden het ook ‘niet kunnen’ vinden dat de directeur van de Brusselse fabriek, Norbert Steingreber, juist op dat moment verlof heeft. Inderdaad eigenaardig… Van dan af volg het ene bericht na het andere: eerst is er sprake van spanning op de werkvloer maar geen staking totdat de avondploeg het werk neerlegt. De nachtploeg vat zijn shift aanvankelijk aan maar het duurt ook niet lang tot men de werkposten verlaat.

Een discussie in de cafetaria tussen een honderdtal arbeiders tijdens de pauze rond 18 uur had aanvankelijk geen gevolg: iedereen ging na de pauze gewoon terug aan het werk. De vakbondsverantwoordelijken hadden het personeel eerder op de dag al opgeroepen om niet te staken.

Natuurlijk zullen de discussies zich na de pauze in alle hevigheid overal verdergezet hebben. Om 20 uur kwam er beweging in de situatie en legde de namiddagploeg aan de montagelijn het werk neer. In totaal verlaten zo een 1500 mensen uiteindelijk hun werkpost. Een honderdtal arbeiders vat post aan de hoofdingang van het terrein maar ze houden de collega’s van de nachtploeg niet tegen. De nachtploeg startte wel op, maar kort nadien leggen zij ook het werk neer. Rond 23 uur als de volledige Volkswagen-fabriek stil ligt, trekken alle mensen huiswaarts.


ACV-hoofdafgevaardigde Pascal Van Cauwenberge vindt de staking een negatief signaal, "ook al hebben de mensen recht op informatie". Hij denkt overigens dat de raad van toezicht vandaag wel degelijk een beslissing heeft genomen over Vorst, maar die nog niet wil communiceren. Geen redenen genoeg misschien om in actie te komen?

Laat ons hopen dat we geen Sabena-scenario tegemoet gaan. In het slechtste geval bij sluiting is het minste wat men kan doen zijn huid duur verkopen en kan men beter een voorbeeld nemen aan de strijd van de Boelwerfarbeiders of de Forges de Clabeque in de jaren ’90 dan aan de afwezigheid ervan bij het failliet van Sabena.

CAP en VW

Bij het Comité Andere Politiek volgen we de situatie in Volkswagen op de voet. Er is al contact opgenomen met de syndicale delegatie van VW voor een gesprek met Jef Sleeckx en CAP. Verder kunnen we ook melden dat er arbeiders van VW actief geïnteresseerd zijn in CAP. Enkele arbeiders van VW hebben alvast gevraagd of ze naar de de volgende vergadering van CNAP Aalst kunnen komen.

Er is een enorm potentieel voor een nieuwe politieke arbeidersformatie die o.a. arbeiders in actie ondersteunt. Indien deze mensen geen antwoorden vinden in een consequente anti-neoliberale oppositie weten we wie er al grijnzend (met bruine tanden) gereed staat met een ultraliberaal anti-arbeidersprogramma... Het is dus geen kwestie om binnen een paar jaar een initiatief daartoe te nemen maar NU moet er aan zo een formatie gebouwd worden! Hopelijk kan het CAP zich in zo een formatie ontwikkelen.