Commercialisering onderwijs is al ingezet...

In een vorig artikel werd de mogelijkheid (en de gevaren ervan) geopperd dat bedrijven in het onderwijs lessenpakketten zouden kunnen aanbieden als sponsoring om zo de besparingen te compenseren… Onze blogspot kreeg enkele reacties van ACOD-delegees van de VUB. Het artikel hier onder is dan ook een synthese van deze reacties.

Op de VUB is het al zo ver…De universiteit laat zich voortaan sponsoren door Base, de bekende telefoonoperator. De master na master Sociaal Recht wordt aldus omgevormd tot de ‘Base-leerstoel’ gedurende drie jaar tegen een vergoeding van 30.000 Euro. Er zijn nog drie dergelijke constructies met andere bedrijven in de maak. Uiteraard zegt de VUB dat deze overeenkomst niet betekent dat professoren zich niet kritisch mogen uitlaten over de sponsor.

Zoals in de VS…

Maar kan de rector garanderen dat professoren door de VUB-overheid zullen verdedigd worden als de sponsors druk uitoefenen om bepaalde zaken niet te onderzoeken en/of te schrijven? Als we kijken naar voorbeelden uit de VS denken wij dat er zeker en vast een vorm van zelfcensuur zal komen zodat het sponsorgeld kan binnenstromen. Zo krijgen universiteiten in de VS die zich kritisch uitlaten over het Amerikaans leger en het overheidsbeleid geen sponsoring meer door het Pentagon. En wetende dat het Pentagon één van de grootste sponsors ter wereld is inzake wetenschappelijk onderzoek, dan is de rekening voor velen snel gemaakt.

Als dit de norm wordt in ons onderwijs, kan je je de gevolgen voorstellen. Het is zonneklaar dat in zo een systeem de economisch interessante opleidingen veel geld binnenhalen, de professoren en het personeel van die opleidingen goed betaald worden… en de andere, minder interessante opleidingen aan hun lot overgelaten worden (menswetenschappen e.d.) Als men daarbij nog eens zou kunnen regelen dat elk "bedrijf" binnen het onderwijs zijn eigen CAO kan afsluiten, dan is het hek van de dam en kan dus effectief iedereen bij gelijk wie (privé-instelling) die in het onderwijs werkt, zijn loon gaan onderhandelen met de gevolgen zoals we hier boven gesteld hebben.

Enkel publieke financiering zonder beperkingen kan een echte wetenschappelijke onafhankelijkheid waarborgen. Bovendien doen die bedrijven dit ook niet louter uit vrijgevigheid. Ofwel staan daartegenover serieuze reclamecampagnes op de universiteit tegenover ofwel mag men giften aftrekken van de belastingen. Bedrijven steunen dus vooral universiteiten als ze er zelf belang bijhebben.